تغییرات جدید لایجه حمایت از خانواده
تغییرات جدید لایحه حمایت از خانواده در گفتوگوی «حمایت» با نمایندگان؛
حذف مجازات حبس برای مهریه بیش از ١١٠ سكه
مواد جنجالی لایحه حمایت از خانواده در حالی در روزهای پایانی مجلس هشتم در صحن مورد بررسی قرار گرفت که چندین ماه بود که در نوبت رسید گی قرار داشت و امیدی به بررسی آن در مجلس هشتم وجود نداشت اما وجود فاصله زمانی تا ارایه بودجه برای بررسی در صحن از کمیسیون تلفیق سبب شد نمایندگان آخرین بندهای باقی نمانده این لایحه را که بسیار هم بحث برانگیز بودند را تعیین تکلیف کنند.در جدیدترین مصوبات، پیشنهاد تعیین سقف مهریه برای زندانی نشدن زوج به تصویب رسید. «حمایت» با هدف بررسی قوانین تصویب شده پای صحبت نملیندگان مجلس نشسته و نظر آنها را جویا شدهاست.
عدم صدور قرار مجرمیت برای مهریه بالای 110 سكه
نیره اخوان بیطرف عضو كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در گفتوگو با «حمایت» در رابطه با تصویب لایحه خانواده در مجلس گفت: از آنجا كه بررسی بودجه 91 هنوز به صحن نیامده است زمان میبرد تا از كمیسیونهای تخصصی به كمیسیون تلفیق و بعد به صحن بیاید مجلس تصمیم گرفت در این فاصله زمانی طرحهای در نوبت را بررسی كند.
وی
افزود: خود ما هم غافلگیر شدیم، زیرا از حوزههای انتخابیه به تازگی بازگشته بودیم که لایحه خانواده در دستور كار قرار گرفت. بیطرف
در رابطه با بحث مهریه و تعیین سقف 110 سكه
توضیح داد: در شور دوم مجلس به بحث ماده 25 كه در كمیسیون حذف شده
بود رسیدیم كه قوه قضاییه خواستار تعیین یك مهریه متعارف شده بود. اما تشخیص غیرمتعارف بودن مهریه بسیار سخت
بود و نمیشد دقیق این مساله را روشن كرد به
همین دلیل در كمیسیون حذف شده بود.
این
نماینده شهر اصفهان در ادامه افزود: مطلب دیگر درخواست دولت بود برای تعیین مهریه كه خود ظلم مضاعفی بود برای جوانانی كه توان
پرداخت مهریه را نداشتند و اصولا نمیتوانست جنبه
بازدارندگی در تعیین مهریههای سنگین داشته باشد. بیطرف
توضیح داد: تعیین مالیات بر مهریه نیز برخلاف شرع مقدس بود زیرا نمیتوان بر
مهریه مالیات بست.این عضو كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در ادامه تصریح كرد: ما هیچگونه محدودیتی را در تعیین
مهریه اعمال نكردهایم بلكه هر فرد آزاد است
هر تعداد كه میخواهد مهریه تعیین كند، اما فقط تا 110 سكه مجازات
حبس خواهد داشت.
وی
توضیح داد: این پیشنهاد كتبی بنده بود كه با توجه به سرعت رسیدگی به این لایحه در پرونده موجود نبود. اما با تذكر شفاهی مورد قبول
نمایندگان واقع شد. بر اساس این پیشنهاد اگر فردی
توان پرداخت مهریهای كه بالای 110 سكه است را ندارد، به
زندان نخواهد رفت.
بیطرف
در پاسخ به این سوال كه مرد تا چه مقدار از مهریه را مكلف به پرداخت خواهد شد، گفت: كل مهریه دینی است برعهده مرد اما قرار
مجرمیت برای زیر 110 سكه است و فرد باید
این مقدار را یا به صورت قسطی یا هرگونه دیگر كه توان پرداخت دارد،
بپردازد اگر ملكی یا دارایی داشته باشد به نفع زوجه ضبط خواهد شد اما اگر توان
مالی نداشت به اندازه 110 سكه مجری قانون او را مكلف به پرداخت و در صورت عدم توان به حبس محكوم خواهد كرد.بیطرف
در رابطه با تصویب قانون عدم حضور كودكان زیر 15
سال در جلسات دعاوی خانوادگی هم گفت: زمانی كه پروندهای در
دادگاه خانواده مطرح می شود، اصولا زن و مرد خواستار جدایی، دارای فرزند یا فرزندانی هستند كه قانونگذار برای حمایت از این كودكان منع حضور آنها
جز در موارد ضروری را تصویب كرد.
وی
افزود: حضور كودكان برای تعیین سن رشد و مواردی اینچنینی برای كودكان آزاردهنده است به همین دلیل بهتر دیدیم این قانون تصویب
شود.
حذف مواد جنجالی برای تحكیم بنیان خانواده
زهره الهیان دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگو با «حمایت» در رابطه با تصویب لایحه حمایت از خانواده گفت: اكثر موارد لایحه حمایت از خانواده در مجلس هشتم تصویب شده بود و چند ماده جنجالی آن كه نیاز به دقت بیشتری داشت و برای تحكیم بنیان خانواده بود از جمله مواد 22 و 23 از لایحه حذف شده بود.
نماینده
مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی، افزود: به طور نمونه 10 شرط
برای بحث ازدواج مجدد در قانون وجود داشت كه همین 10 شرط همچنان باقی ماند
و اجازه ازدواج مجدد محدود به تحقق شروط سابق شد طرح رفع محدودیت ازدواج مجدد رای نیاورد.
الهیان
در رابطه با طرح ازدواج موقت نیز گفت: با الزام ثبت ازدواج موقت موافقت نشد و فقط در سه صورت الزام به ثبت پذیرفته شد
باردار بودن زوجه، توافق طرفین و شرط ضمن عقد. الزام
برای ثبت به خصوص در مورد بارداری میتواند كمك موثری در حفظ بنیان
خانواده حمایت از زنان كودكان به عنوان اقشار آسیب پذیر باشد.
عضو فراکسیون زنان مجلس، افزود: در صورت ثبت قانونی ازدواج موقت، كودك
حاصل از این ازدواج دارای حق و حقوق خواهد شد و مسوولیت نگهداری و نفقه از
وظایف پدر خواهد بود.عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در رابطه
با تعیین سقف مهریه گفت: خانوادهها اختیار كامل دارند هر مقدار كه میخواهند
مهریه را تعیین كنند اما با آنچه كه تصویب شده مهریه بالای 110 سكه
مجازات زندان نخواهد داشت و اعمال قانون برای زیر 110 سكه خواهد بود. هرگاه
مهریه در زمان وقوع عقد تا 110 سكه بهار آزادی طرح جدید یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول قانون نحوه اجرای
محكومیتهای مالی است و هرگاه مهریه بیش
از این مقدار باشد صرفا ملائت زوج، ملاك پرداخت خواهد بود.
تعیین سقف مهریه نباید به وضعیت مالی مردان محدود شود
طیبه
صفایی، عضو فراکسیون زنان مجلس در واکنش به اظهارات اخوان بیطرف مبنی بر اینکه مهریه فقط تا ۱۱۰ سکه زندان داشته باشد
و نه بیشتر، تأکید کرد: تعیین سقف برای مهریه نباید به وضعیت مالی مردان محدود شود
و باید برای پشتوانه مالی زنان نیز چارهای
اندیشیده شود.
صفایی
گفت: پیشنهاد اجرای ماده ۲ قانون محکومیتهای مالی برای
مهریههای تا سقف ۱۱۰ سکه پیشنهاد خوب و
مقبولی است، اما باید شرایط و زمینههای آن را فراهم کرد. نماینده
مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی افزود: با
توجه به پیشنهاد اخوان بیطرف مبنی بر تعیین سقفی برای مهریه و عدد پیشنهادی
وی که بر ۱۱۰ سکه قرار داده شده است، امکان تعیین مقداری مشخص برای پرداخت از طرف مردان وجود دارد.
وی درباره فلسفه انتخاب عدد ۱۱۰ گفت: عدد ۱۱۰ معادل ابجد نام علی (ع) است که بر اساس این رقم، اخوان بیطرف سقف مهریه را ۱۱۰ سکه پیشنهاد کرد. صفایی تصریح کرد: باید برای زنان پشتوانهای قرار داد تا در آن صورت بتوان برای تمام سطوح جامعه یک مقدار ثابت را در نظر گرفت و در غیر این صورت اجرایی شدن این موضوع تا حدودی غیر ممکن و ناعادلانه خواهد بود. این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی به صندوق ویژه بازنشستگان اشاره کرد که میتواند نمونه خوبی برای مسوولان باشد تا آنها بر روی مسایلی مانند بیمه زنان خانهدار و یا بیمه مهریه کار کنند و آن را به شکل طرحی جامع، برای پشتیبانی از زنان اجرایی کنند.وی درباره علت وجود مهریه و تعریف آن برای قرار دادن در خطبه زمان عقد گفت: مهریه هدیهای برای زنان از سوی مردان است که در صورت ناتوانی مرد برای پرداخت، خطبه عقد از پایه دچار اشکال خواهد شد و باید دختران و پسران در زمان ازدواج به این نکته توجه داشته باشند. صفایی با بیان اهمیت فرهنگسازی بین خانوادهها گفت: متأسفانه فرهنگی که در بین خانوادهها برای تعیین مهریه بالا رواج پیدا کرده است با آنچه در عرف اسلام و فرهنگ و شریعت اسلامی است، مغایرت دارد.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ادامه داد: باید با پرداختن به بحث فرهنگسازی جوامع، جوانان را درباره مسایلی که باعث تحکیم بنیان خانواده میشود، متوجه کرد، زیرا مهریه سنگین برای جوانان نه تنها باعث خوشبختی نمیشود بلکه گاهی باعث جدایی زوجین میشود. وی با بیان مثالی در اینباره گفت: به عنوان مثال زنی که مهریه خود را امر نامعقول و بیهوده ای تعیین میکند باید متوجه این موضوع باشد که این مهریه هدیهای به اوست و باعث ایجاد افکاری نامناسب و مشکلساز بین خانوادهها میشود. عضو فراکسیون زنان مجلس، خواستار تخصیص بودجهای برای در نظر گرفتن پشتوانه زنان شد و گفت: در این صورت است که زن میتواند با توجه به نقطه امنی برای آینده مالی خود، تصمیم بهتری را برای تعیین سقف مهریه اخذ کند.
کلام آخر
بعد از بحث و بررسیهای طولانی لایحه حمایت از خانواده تصویب و مواد بحثبرانگیز آن نیز تعیین تکلیف شد. یکی از مهم ترین موارد رفع مجازات حبس برای زندانیان مهریه بود که با پیشنهاد شفاهی نیره اخوان بیطرف عضوکمیسیون قضایی و حقوقی مجلس به تصویب نمایندگان مجلس رسید. تاکید برحبسزدایی در این قانون اهمیت بالایی دارد.
به نقل از وبسایت حقوقی راه مقصود
ياسين حسني معظم - کارشناسي ارشد حقوق جزا و جرم شناسي